عقل سرخ

با شما درسالي كه گذشت

یادداشت الوداع کیهان

زماني روزنامه را كاغذ اخبار مي دانستند، امروز ظاهرا آنچه با اين عنوان به دست مردم مي رسد بسيار فراتر از اين است. روزنامه ها ديگر فقط خبر نمي نويسند، حتي تلاش مي كنند «تذكره نامه مسئولان» هم نباشند. ابعاد كار تا حد غير قابل تصوري رشد كرده است. اگرچه روزنامه راديو و تلويزيون و مهم تر از آنها اينترنت به لحاظ سرعت در انتشار خبر - خبري كه قصد انتشار آن را دارند و يا به دستشان رسيده باشد - پيشتازند و تنگناهاي سخت افزاري امكان كار سريعتر را از روزنامه ها گرفته است. اما روزنامه ها اكنون سعي مي كنند به جاي شركت در مسابقه سرعت، بر «دقت» و «جامعيت» محصولات خود بيفزايند. تحليل و گزارش به تدريج در روزنامه ها جا را براي خبرتنگ مي كند. وقتي يك روزنامه روي پيشخوان قرار مي گيرد، در اين بازار پر رنگ و لعاب، تنها زماني توجهي بر خواهدانگيخت كه خواننده بداند در آن مطلبي ويژه مي يابد؛ سخني تازه و انحصاري كه جاي ديگر نتوان يافت و اين چيزي است كه كيهان براي آن تلاش كرده است.

دويدن از پي آنچه اتفاق مي افتد، يا آنچه گاهي روزمرگي ناميده مي شود، يكي از بزرگترين معايبي است كه براي روزنامه نويسي برشمرده اند. سالي كه گذشت، سال پر حادثه اي بود. اگر كيهان صرفا مي خواست اين حوادث را روايت كند، مسلما آفت روزمرگي دامنش را مي گرفت و در اين ميان «پيامي» منتقل نمي شد. كيهان تلاش كرد علاوه بر روايت كامل اخبار -مثل هميشه- موضع حق را بيابد و در عين حال كه صحنه را دقيق و با ملاحظه موضع همه طرف ها توصيف مي كند، جانب آن را نگهدارد. به اين معنا بي طرفي در كار ما بي معناست. همه افتخار كيهان اين است كه غيرت خود را با ژست دروغين بي طرفي سودا نمي كند و دفاع خود از موضع حق را به استدلال و سند مي آرايد تا تفاوتي بكند با كار آنها كه فقط در ذهنيات خام و خنده دار خود غوطه ورند.

سال 5831 را، مراد و مقتداي ما، به نام پيامبر اعظم(ص) نامگذاري كرد. همين نامگذاري كه پيش از هر چيز پيام وحدت امت از آن به مشام مي رسيد، ظاهرا خاطر خيلي ها را در اين سو و آن سوي عالم برآشفت. برخي كوشيدند خورشيد را از نورافشاني بازدارند، غافل از آنكه آفتاب را براي برآمدن و تابيدن حاجت به رخصت طلبيدن از خفاشان نيست. ايجاد نزاع و اختلاف ميان شيعيان و برادران سني شان نيز بي ترديد بخش مهمي از طراحي هاي انجام شده براي كاستن از نيروي مسلمانان و آسان كردن راه تسلط بر آنها بود كه دشمن سال گذشته به طور جدي آن را تعقيب مي كرد. اكنون و در پايان سال آنچه به روشني مي توان ديد اين است كه حقيقت محمدي(ص) بسط و نفوذي بي مانند پيدا كرده و دشمنانش از هر وقت ديگري عاجزترند و روشن شده اقدام رهبر معظم انقلاب پاسخي پيشاپيش و البته موثر به اين توطئه ها بوده است. كيهان از همان ابتدا تلاش كرد تمامي فعاليت هاي خود را در اين راستا جهت دهي و تنظيم كند. ستون «با پيامبر اعظم» به قلم مدير مسئول روزنامه به طور ويژه گوشه هايي از حيات نوراني آن اسوه اولين و آخرين را مرور كرد. در ديگر بخش هاي روزنامه نيز الگو گيري از سيره پيامبر اعظم و تلاش براي ياد آوري آموزه هاي آن همواره در دستور كار بود. چنانكه اكنون و در پايان سال، مقام هاي مسئول خبر داده اند كه كيهان از حيث پرداختن به موضوع پيامبر اعظم(ص) در ميان رسانه هاي مكتوب حائز رتبه نخست شده است.

از مهم ترين حوادثي كه در سال 5831 رخ داد و كيهان به لطف خداوند از آزمون چگونگي پرداختن به آن سربلند بيرون آمد، حماسه اي بود كه حزب الله لبنان در نبرد قهرمانانه خود با غاصبان صهيونيست آفريد. كيهان از روز نخست عهد كرد كه تمام نيروي خود را براي حمايت از برادران خود در مقاومت اسلامي لبنان به كار گيرد. نتيجه آن شد كه كيهان تيتر اول خود را در تمام مدت 33 روزه جنگ، به توصيف اخبار دلاوري هاي رزمندگان حزب الله اختصاص داد و علاوه بر آن با منابع دقيقي در صحنه نبرد ارتباط گرفت تا صحنه را هر چه واقعي تر توصيف كند، واقعيتي كه از هر حماسه ديگري قهرمانانه تر و شور انگيز تر بود و بسياري ابعاد آن تا امروز هم ناگفته است. اين اقدام، با دو گونه واكنش روبرو شد كه هر دو به عنوان سند افتخار كيهان ثبت خواهد شد. سيد حسن نصرالله رهبر دلير مقاومت اسلامي لبنان پس از جنگ توسط نماينده خود در ايران پيامي مستقيم براي كيهان فرستاد و استراتژي خبري- تحليلي كيهان در ايام جنگ را «قوي ترين حمايت رسانه اي» از حزب الله ناميد. از آن سو برخي خودفروختگان كه هر چه باشند، ايراني و مسلمان نيستند، به خيال خام خود و با هدف تخفيف اقدام كيهان، در بنگاه هاي سخن پراكني خود نوشتند «كيهان 33 روز در ايران نبود، مگر در اين مدت داخل كشور هيچ خبري در ايران نبود كه شما يكسره لبنان را تيتر كرديد؟!» و كيهان پاسخشان داد «بلي، ما 33 روز خارج از ايران بوديم، شما هم مثل ما خارج از ايران بوديد منتها با اين تفاوت كه شما در اسراييل بوديد و ما در لبنان»!

پرونده هسته اي ايران ديگر موضوعي بود كه كيهان در سال گذشته با دقت و حساسيت به آن پرداخت. از ديد كيهان پرونده هسته اي را نبايد و نمي توان جدا از ديگر پرونده هايي دانست كه ميان ايران و غرب گشوده است؛ پرونده عراق، پرونده لبنان، پرونده فلسطين، پرونده بازار جهاني نفت و ... ما در سال گذشته استدلال كرديم كه تمامي اين پرونده ها هم سرنوشت هستند و در يك نقطه به هم مي رسند و آن نقطه اين است كه ايران رهبري استراتژيكي خاورميانه را در دست دارد و اين امريكا را سخت نگران و بيمناك كرده است. در واقع توان هسته اي، فقط بخشي از ظرفيت استراتژيك ايران است و ايران براي حل آن از تمامي اين ظرفيت كه در جاي جاي منطقه پهناور خاورميانه گسترده است، استفاده خواهد كرد. غرب ابزار هاي بسيار كمي براي توليد فشار واقعي بر روي ايران در دست دارد و ايران از هر زمان ديگري در طول تاريخ خود قدرتمند تر است. به اين ترتيب كيهان با استناد به تحليل هايي كه غربيان خود منتشر كرده اند تاكيد كرد كه امروز مهم ترين ابزار دردست دشمن عمليات رواني و مهم ترين نقطه اميد آن ايجاد اختلاف در داخل و شكست اجماع ملي است.

و اما در عرصه سياست داخلي كيهان در سال 5831 مهم ترين وظيفه خود را مقابله با مفسدان اقتصادي و فرهنگي و حمايت از جبهه اصولگرايي قرار داد حمايت فعال از دولت اصولگرا و خدمتگزار دكتر احمدي نژاد قرار داد. از يك سو در مقابل بسياري از حملات ناجوانمردانه اي كه اصولگرايان و مخصوصا دولت را ظاهرا مخاطب قرار مي داد اما در واقع كليت نظام را هدف گرفته بود ايستاد و از سوي ديگر هر جا لازم بود و ضرورت ايجاب مي كرد از ارائه تذكر مشفقانه و نقد مستند دريغ نورزيد. اين مشي كه به عقيده ما تبلور اصولگرايي واقعي است همچنان ادامه خواهد يافت.

در حالي كه سطرهاي پاياني اين مقاله نوشته مي شد، خبر آمد كه سربازان گمنام و غيور امام زمان در وزارت اطلاعات با همكاري دستگاه قضايي، مفسد فراري، شهرام جزايري را دستگير كرده و به كشور باز گردانده اند. گفته اند سالي كه نكوست از بهارش پيداست. اميد كه سال 68، سال مبارزه عميق و همه جانبه با فساد و شكوفا شدن هر چه بيشتر استعداد هاي نهفته ايران باشد.

یادداشت روز کیهان در روز دوشنبه28 اسفند 1385